Tekortgeschoten
Apeldoorn heeft een sterke traditie met het herdenken van de Tweede Wereldoorlog en het vieren van onze vrijheid. Daarbij vindt de gemeente het belangrijk om ook in alle oprechtheid onder ogen te durven zien dat we tegenover onze Joodse inwoners tekort zijn geschoten. Na de Tweede Wereldoorlog keerden slechts weinig Joodse inwoners van Apeldoorn terug. Hun huizen en bezittingen waren veelal afgenomen en zij werden geconfronteerd met onverschilligheid of zelfs tegenwerking van de lokale overheid en samenleving.
Onteigening en rechtsherstel
In september 2020 besloot het gemeentebestuur van Apeldoorn om te laten onderzoeken wat de rol van de gemeente was bij de onteigening en handel in Joods vastgoed tijdens en na de Tweede Wereldoorlog. De Radboud Universiteit heeft dit onderzoek uitgevoerd. Het rapport kreeg de titel ‘Joodse Burgers in Apeldoorn: Onteigening en Rechtsherstel’. In april 2022 sprak de gemeenteraad met leden van de Joodse gemeenschap over de uitkomsten van het rapport. Het gemeentebestuur gaf toen aan dat het leed niet goed te maken is, maar dat een ruimhartig gebaar wel op zijn plaats is.
Samen met de Joodse gemeenschap en de gemeenteraad is besloten om dit gebaar op verschillende manieren vorm te geven. Hier horen onder andere een bijdrage bij aan de nieuwbouw van Herinneringscentrum Apeldoornsche Bosch en de adoptie van 592 namen van Joodse inwoners van Apeldoorn op het Nationaal Holocaust Monument. Daarnaast is door CODA het boek Een geschiedenis van Joods Apeldoorn uitgebracht. Het beschikbaar stellen van dit publicatiefonds via het Fonds Apeldoornse Historische Publicaties is de laatste stap in het materiële gebaar. Meer over de criteria en de procedure vindt u op de website van Erfgoedplatform Apeldoorn.
